CD-ROM, 650 megabaytl²k veriyi 12cm τap²nda ta■²nabilir bir diske s²≡d²ran ve
bilgisayar dⁿnyas²nda τ²≡²r aτm²■ bir teknoloji. ▐u s²ralarda daha yⁿksek kapasite sunan teknolojiler
geli■tirme a■amas²nda, ama CD-ROM standard² iyice yerle■ti ve uzun bir sⁿre ÷yle kalaca≡a benziyor.
Neredeyse her PC'de bir CD-ROM sⁿrⁿcⁿ var, pek τok yaz²l²m CD ⁿzerinde gelmeye ba■lad².650 MB bugⁿn iτin bile bⁿyⁿk bir kapasite. (Video g÷rⁿntⁿlerinden olu■an 3-4 CD'lik oyunlar² saymazsak, sat²n ald²≡²n²z τo≡u CD'nin tam dolu olmad²≡²n² g÷rebilirsiniz.) Ancak bir kaτ y²l ÷ncesine kadar bu veri depolama kapasitesi ki■isel kullan²ma aτ²k de≡ildi, sadece ⁿreticilerle kullan²c²lar aras²nda tek y÷nlⁿ bir k÷prⁿ g÷revi g÷rⁿyordu. Yani CD'yi sadece okuyabiliyor ama ⁿzerine bir■ey yazam²yordunuz. Daha sonra belirlenen yaz²labilir CD standard² ile bu mⁿmkⁿn oldu, ama CD yaz²c² cihazlar²n fiyatlar² da el yak²yordu.
Neyse ki bugⁿn CD yaz²c²lar²n fiyatlar² $1000 seviyesine dⁿ■mⁿ■ durumda, disketlerle veya teyp kartu■lar²yla u≡ra■maktan b²kan kullan²c²lar iτin bu iyi haber. Fakat yaz²labilir CD'ler, manyetik disklerin aksine, sadece bir kez yazmaya izin veriyor. Yani CD'ye yazd²klar²n²z² disketteki gibi silmeniz, mevcut kapasiteyi tekrar tekrar kullanman²z mⁿmkⁿn de≡il. Amac²n²z sadece yedekleme yapmaksa, silmeye izin veren manyeto-optik (MO) diskler daha avantajl². Di≡er taraftan, silmeyi dⁿ■ⁿnmedi≡iniz verileri standart bir CD sⁿrⁿcⁿde okunabilir ■ekilde yazmak istiyorsan²z, yaz²labilir CD (CD-R) daha cazip bir medya.Alt²n renkli CD-R diskler, gⁿmⁿ■ renkli normal CD'lerden farkl² bir yap²ya sahip. Normal CD'ler, glass master denilen orijinalden preslenerek τok k²sa bir sⁿrede bas²l²yor. CD yaz²c²lar ise lazer ²■²n²yla, sadece CD-R diskler ⁿzerine veri yazabiliyor. Bu arada, yaz²labilir bo■ CD'lerin fiyatlar² $10-$15 aras²nda de≡i■iyor, 650 MB iτin bu hiτ yⁿksek bir bedel de≡il.
CD yaz²c²lar pek τok olanak sunuyor. Sabit diskinizi yedekledi≡inizde, dosyalara CD ⁿzerinden do≡rudan ula■abiliyorsunuz. ╓nemli verileriniz, iyi korunmu■ bir CD ⁿzerinde 100 y²l kadar uzun sⁿre ya■ayabiliyor. Elinizdeki bⁿyⁿk dosyalar² uzak bir yere aktarmak iτin en kolay yol CD ⁿzerinde g÷ndermek. CD ortam² iτin multimedya uygulamas² geli■tiriyorsan²z, τal²■t²≡²ndan emin olmak ve τo≡alt²ma g÷ndermek ⁿzere bir CD'ye yazman²z laz²m. Ve e≡er ilgileniyorsan²z, kendi mⁿzik CD'nizi bile ⁿretebilirsiniz.
PC'nizde bir CD yaz²c² kullanabilmeniz iτin baz² ■artlar²n sa≡lanmas² gerekiyor. En az²ndan 8 MB belle≡e sahip bir 486 ve eri■im sⁿresi 20 milisaniyenin alt²nda bir sabit disk ÷neriliyor. Bu, kay²d²n kesintiye u≡ramamas² (ve dolay²s²yla CD'nin kullan²lamaz hale gelmemesi) iτin laz²m. Ayr²ca 1 GB veya daha yⁿksek kapasiteli bir sabit diskiniz varsa, CD kay²tlar²n² daha rahat bir ortamda gerτekle■tirebilirsiniz. Bunun d²■²nda, e≡er CD yaz²c² ile beraber verilmiyorsa, sisteminizde bir SCSI adapt÷rⁿ bulunmal². PC'lere SCSI kart²n² kurmak eskiden zorluk ya■atabiliyordu. Ama art²k PnP ÷zelli≡i sayesinde bu fazla sorun olmuyor, Windows 95 gibi PnP deste≡i olan i■letim sistemlerinde IRQ ve adres ayarlar² otomatik olarak seτiliyor. Sizin yapman²z gereken kablolar² ba≡lamak ve e≡er sonland²rma otomatik de≡ilse SCSI terminat÷rⁿnⁿ takmak.
CD yaz²c²lar²n kay²t h²z², CD sⁿrⁿcⁿlerin okuma h²z² gibi, kilobayt/saniye cinsinden ÷lτⁿlⁿyor. ▌ki h²zl² (300 K/sn) ve d÷rt h²zl² (600 K/sn) CD yaz²c²lar piyasada mevcut. Ayr²ca CD yaz²c²y² normal bir CD sⁿrⁿcⁿ olarak ta kullanabiliyorsunuz, okuma ve yazma h²zlar² birbirinden farkl² olabiliyor. Bu arada, kay²t h²z² ile okuma h²z² birbirinden ba≡²ms²z. ╓rne≡in d÷rt h²zl² yaz²lan bir CD, iki h²zl² bir CD sⁿrⁿcⁿde de okunabiliyor.Tⁿm CD yaz²c²larda bulunmas² gereken bir ÷zellik, multi session (τok oturumlu) kay²t yapabilme yetene≡i. Bu sayede CD'ye farkl² zamanlarda birden fazla kez yazabiliyorsunuz, elbette CD'nin kapasitesi dolana veya siz yazma korumas²n² kapatana kadar. Yazma korumas²n² kapatt²ktan sonra CD'ye asla ba■ka bir oturum yaz²lam²yor. Bir de burada dikkat edilmesi gereken, her oturumda CD'nin yakla■²k 13 megabaytl²k kapasitesinin bo■a harcanmas² durumu. E≡er elinizdeki dosyalar² CD'ye bir seferde yazabiliyorsan²z hem kapasite bo■a gitmez, hem de daha iyi bir kay²t elde edersiniz.
Yaz²c²larda bulunan ba■ka bir ÷zellik, disk-at-once ve track-at-once kay²t yetenekleri. Disk-at-once kay²tta CD'ye bir seferde yaz²lyor, bunun iτin de sabit diskinizde tⁿm CD'nin imaj²n² tutacak kadar bo■ yer bulunmas² gerekiyor. Track-at-once kay²tta ise CD'ye parτalar halinde kay²t yap²l²yor, b÷ylece sabit diskte ÷nceden bir imaj olu■turma gere≡i kalm²yor. Yaln²z bundan ÷nce sabit diski defragmante etmeniz, kay²t s²ras²nda kesintisiz veri ak²■²n²n sa≡lanmas² bak²m²ndan ÷nem ta■²yor. E≡er CD yaz²c²n²n kay²t simⁿlasyonu yapabilme yetene≡i varsa, ÷nce bu i■lemi yaparak gerτek kay²t s²ras²nda olu■abilecek sorunlar² ÷nceden g÷rebilirsiniz. Elbette kay²t s²ras²nda beklenmedik yava■lamalara neden olmamas² iτin, varsa, bilgisayar²n²z²n a≡ ba≡lant²s²n² kesmek, gⁿτ tasarrufu ÷zelliklerini kapatmak gibi ÷nlemleri almal²s²n²z.
CD yaz²c²larla birlikte verilen CD kay²t yaz²l²mlar² da τok ÷nemli. Farkl² yaz²l²mlar tⁿm CD yaz²c²lar² desteklemiyor, bu nedenle cihaz² genellikle sadece beraberinde verilen yaz²l²mla kullanabiliyorsunuz. Her yaz²l²m en az²ndan sabit diskinizdeki dosyalar² CD'ye yazman²z² sa≡l²yor. Yap²lmas² gereken i■lem, dosyalar² seτmek ve kay²t dⁿ≡mesine basmaktan ibaret. Ancak AudioCD veya VideoCD gibi di≡er formatlarda kay²t yapmay² dⁿ■ⁿnⁿyorsan²z, yaz²l²mdan desteklenen formatlara dikkat etmelisiniz. Baz² yaz²l²mlar de≡i■ik formatlardaki CD'leri sadece kopyalamaya izin veriyor. Baz²lar² ise ÷rne≡in elinizdeki WAV format²ndaki ses dosyalar²yla bir AudioCD, veya AVI format²ndaki film dosyalar²yla bir VideoCD olu■turman²za izin veriyor.